УИХ-ын гишүүн Ш.Сайхансамбуугаас чуулганы хуралдаанаас гарч ирэхэд нь зарим зүйлийг тодруулсан юм.
-Өнөөдрийн (өчигдөр) хурлаар Биржийн тухай хуулийг хэлэлцэж байна. Гишүүд нэлээд шүүмжлэлтэй байгаа бололтой?
-Энэ хуулийн Засгийн газраас нэлээд сайн бодож, боловсруулж хийхгүй бол болохгүй. Дотроо их олон салаа. Жишээ нь, махыг яаж биржээр худалдаалах уу, ноос, ноолуур, арьс ширийг яах уу гэхчлэн. Олон зуун жилийн өмнөөс малын гаралтай түүхий эдийг арилжааны хятадууд л авдаг байсан. Орос малын түүхий эд манайхаас авдаггүй. Хуучин Хятадтай муудалцсан үед баруун Европын Чех, Польш, Герман улсад бага хэмжээгээр гаргаж амиа аргацааж байсан. Ер нь хятадууд л хэлтэй амтай худалдаж авдаг ганц газар шүү дээ.
-Бараа бүтээгдэхүүний нэр төрлийг Засгийн газраас батлах нь хэр оновчтой юм бэ. Эргээд чөлөөт зах зээл рүү төр халдсан хэрэг болох юм биш үү?
-Журам боловсруулна гэж ярьж байна. Хэрэв олон журам гаргавал төр гартаа атгалаа л гэсэн үг. Өнөөдрийн байдлаар бирж хувийн хэвшлийнхний дунд тогтчихсон. Яах вэ үр дүн муутай л байгаа байх. Хэдийгээр албан ёсны нэр байхгүй ч үйл ажиллагаа нь биржийн шугамаар л явж байна. Үүнийг эвдэнэ гэж зүтгэхдээ сөрөг үр дагаврыг давхар тооцоох хэрэгтэй. Асуудлыг хэлэлцүүлгийн явцад сайтар ажиглая. Өнөөдөр (өчигдөр) дөнгөж л хэлэлцэж эхэлж байна. Би хуультай сайтар танилцаж байгаад саналаа хэлнэ. Хуучин Худалдаа бэлтгэлийн яам энэ ажлыг зохион байгуулж байсан. Тэр үед хөдөө аж ахуйн банктай, Нэгдлийн холбооны дэд зөвлөлтэй хийгдэж байсан удаатай. Тэр түвшинд аваачина гэдэг амаргүй. ХХААХҮЯ-ны хэдэн мэргэжилтэн ирээд хийчихдэг ажил биш шүү. Гэхдээ хуулиа гаргаад авах нь зөв л дөө.
-Та нарын долоон гишүүн санаачлан батлуулсан урт нэртэй хуулийг хэрэгжүүлэхийн тулд Засгийн газраас шороон алтны 254 лиценийг цуцаллаа. Гэтэл тогтоол тойргоосоо гажиж нүүрс, хайрга олборлогчдыг хүнд байдалд оруулчихлаа. Энэ тал дээр та өөрийнхөө байр суурийг илэрхийлээч?
-БОАЖЯ, ЭБЭХЯ хамтран хилийн зурвасыг тогтоосон юм билээ. Үүнд нь багтсан 254 лицензийг цуцаллаа гэж мэдээлж байсан. Гэхдээ сөрөг зүйл байх шиг байна. Сумын Засаг дарга, ИХ өнөөх хилийг тогтоодог. Ингэхдээ хилийг ямар ч баримжаагүй, өргөн газрыг хамруулж тогтоосон бололтой. Хуульд хилийн метрийг заагаагүй учраас зоргоороо зааг тавьснаас асуудлыг хурцатгажээ гэж дүгнээд байгаа. Тэгэхээр үнийг эргэж харах нь зүйтэй байх.
-Дээрх 254 лицензид Шарын гол гэхчлэн нүүрсний уурхайн лиценз багтсан байсан. Үүнээс болж Дархан, Сэлэнгийнхэн өвлийг өнтэй давах эсэх асуудал яригдах боллоо?
-“Шарын гол” зэрэг олон жил ажиллачихсан уурхайнуудыг өөр нөхцөлөөр авч үэх байлгүй дээ. Үүнийг хаачихвал байдал бишдэнэ. Гол нь тэр хилийг нарийвчилж тогтоохгүй байна. Хуулийг багцаа, баримжаагаар хэрэгжүүлнэ гэж юу байх вэ дээ.
-Гэнэтийн ашгийн 68 хувийн татварыг ирэх оны нэгдүгээр сарын 1-нээс тэглэнэ гэдэгтэй адил дээрх лицензүүдийг цуцлахдаа компаниудад тодорхой хугацаа өгөх байсан юм биш үү?
-Урт нэртэй хуулийг батлаад жил гаруйн хугацаа өнгөрлөө. Ийм хууль гарсныг бүхий л аж ахуйн нэгжүүд мэдсэн. Засгийн газрын тогтоол зөвхөн хуулиа л дагаж гарсан зүйл. Хууль хэрэгжих нь тодорхой гэдгийг тэр аж ахуйн нэгжүүд тооцоолж л байсан. Миний таньдаг хүмүүс ч үүнд багтсан л байна лээ. Уул уурхайн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг хэдэн нөхөд байдаг юм. Ер нь бизнес хийж байгаа хүмүүс мэдрэмжээрээ түүнийг мэдрэх л ёстой. Нөхөн олговрын асуудал ч 2011 оны тодотголоор яригдах нь тодорхой боллоо. Тэгэхээр хугацааны хувьд асуудал үүсгээд байх нь илүүц.
-Тэгвэл хүчингүй лиценз барьцаалсан арилжааны банкуудын асуудлыг хэрхэн зохицуулах вэ. Тэд хүчингүй лицензийн араас хаалгаа бариад, гудамжинд лааз өшиглөх болоод байна шүү дээ?
-Энэ асуудлыг Төсөв болон эдийн засгийн байнгын хороогоор дахин хэлэлцэхээр шийдвэрлээд байгаа. Хэлэлцээд эхлэхээр асуудлыг хэрхэх нь тодорхой болох биз. Байнгын хорооноос энэ асуудлыг хэлэлцээд тогтоол гаргаж Засгийн газарт хүргүүлэх байх. Тэр тогтоолын дагуу Засгийн газар УИХ-д асуудлыг дахин оруулж ирэх болов уу.
-Нэмж 1700 гаруй лицензийг цуцална гэж мэдэгдэх боллоо. Энэ нь мөн л сөрөг үр дагавар дагуулах болов уу гэх хардлага нийгэмд төрлөө?
-Энэ талаар дэлгэрэхгүй мэдээлэл алга. БОАЖЯ, ЭБЭХЯ хамтран дахин боловсруулалт хийж байгаа юм шиг л байна лээ. Үүнийг тухайн үед нь л ярихаас. Ямар ч байсан дээрх 254 лицензийн асуудлыг дахин хэлэлцэхээр болж байх шиг байна.
Л.НИНЖСЭМЖИД
ЭХ СУРВАЛЖ: НИЙГМИЙН ТОЛЬ СОНИН
No comments:
Post a Comment